Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitrij Peskov, tha sot se marrëveshja e vendeve të BE-së për ndalimin e importit të gazit rus nga vjeshta e vitit 2027 do të thotë se Bashkimi Evropian po e dënon veten me një humbje edhe më të shpejtë të fuqisë.
“Kjo do të ketë pasoja të pashmangshme”
“Evropa po e dënon veten me burime më të shtrenjta të energjisë, gjë që pashmangshëm do të ketë pasoja për ekonominë evropiane dhe do të shkaktojë uljen e konkurrueshmërisë së saj”, tha Peskov në një konferencë për media, duke iu përgjigjur pyetjes së AFP-së.
“Kjo vetëm do të përshpejtojë procesin e humbjes së potencialit të ekonomisë evropiane për të qenë lidere, proces që ka filluar gjatë viteve të fundit”, shtoi ai.
Eurodeputetët dhe shtetet anëtare arritën mbrëmë vonë një marrëveshje për ndalimin e importit të gazit rus në BE nga vjeshta e vitit 2027, me qëllim që t’i hiqen Moskës burimet e rëndësishme financiare për luftën në Ukrainë.
“Agimi i një epoke të re”
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e përshëndeti marrëveshjen duke thënë se ajo shënon “agimin e një epoke të re – epokën e pavarësisë së plotë energjetike të Evropës nga Rusia”.
Pas agresionit rus kundër Ukrainës, udhëheqësit e BE-së ranë dakord në samitin e Versajës në mars 2022 që të hiqnin gradualisht varësinë nga karburantet fosile ruse sa më shpejt të ishte e mundur.
Në vijim, importet e naftës dhe gazit rus në BE janë ulur ndjeshëm vitet e fundit. Megjithatë, ndërsa importi i naftës ka rënë nën 3 për qind në vitin 2025 falë regjimit të sanksioneve, gazi rus ende përbën rreth 13 për qind të importeve të BE-së në 2025, me vlerë mbi 15 miliardë euro në vit.
Si u anashkalua vetoja e mundshme e Hungarisë dhe Sllovakisë
Këshilli i BE-së dhe Parlamenti Evropian ranë dakord për një rregullore që vendos ndalimin gradual dhe të detyrueshëm ligjërisht të importit të LNG-së ruse dhe gazit përmes gazsjellësve, me ndalim të plotë nga fundi i vitit 2026, përkatësisht vjeshta e 2027-s.
Sipas marrëveshjes:
-
Për kontratat afatshkurtra të nënshkruara para 17 qershorit 2025, ndalimi i importit të LNG-së ruse hyn në fuqi më 25 prill 2026,
-
Ndërsa ndalimi i gazit përmes gazsjellësve hyn në fuqi më 17 qershor 2026.
Për kontratat afatgjata të LNG-së, ndalimi zbatohet më 1 janar 2027, siç është paraparë në paketën e 19-të të sanksioneve kundër Rusisë.
Vendimi konsiderohet kryesisht formal, pasi rregullorja duhet ende të konfirmohet nga Këshilli i BE-së dhe Parlamenti Evropian.
Komisioni Evropian propozoi rregulloren në vend të sanksioneve, pasi ajo miratohet me shumicë të kualifikuar, ndërsa sanksionet kërkojnë marrëveshjen unanime të të gjitha vendeve anëtare. Në këtë mënyrë u anashkalua mundësia e një vetoje të Hungarisë ose Sllovakisë.
Komisioni pritet që në muajt e ardhshëm të propozojë ndalimin e importit të naftës ruse në Hungari dhe Sllovaki deri në fund të vitit 2027.
